Trong chuyến công tác tới trường Đại học Jakarta, Indonesia (UNJ) cùng UMT lần này mình bất ngờ có cuộc nói chuyện pop-up đặc biệt về Tư duy phản biện với các giảng viên và sinh viên Indonesia.
Lời mời pop-up
Chuyện là tối hôm vừa tới Jakarta, mình được ăn tối với các thầy cô của trường. Lỡ nghe nhắc mình dạy Critical Thinking, thầy Hiệu phó và cô Trưởng khoa Khoa học thể thao và Sức khoẻ (số 1 Indonesia về mảng này) đề nghị, khoa có 700 sinh viên, em nhắm dịp này dạy tại khoa một buổi được không? Khoa đang cần, vận động viên, sinh viên cũng đang cần? Mình bất ngờ buông muỗng nĩa “Ya Tuhan” (OMG trong tiếng Indo). Mình chưa biết nói gì với sinh viên thể thao về tư duy phản biện trong thể thao cả?! Lại còn không có thời gian chuẩn bị vì còn công tác. Một hồi sau, cô giảm xuống còn 100 sinh viên năm nhất. Mình vẫn lo.
Mr. Redy đã động viên nhiệt tình
Thầy Redy, người đón mình ở sân bay, liên tục động viên: “Don’t worry Mr. Hai. I will set up everything for you. You can share with us anything, as long as it makes you confident. We all need to learn about critical thinking.” Mình tan chảy. Thầy cũng nhắc mình đừng kỳ vọng cao vào tiếng Anh của sinh viên. Mình tranh thủ tạo khảo sát và dịch sang Bahasa Indonesia, nhờ Redy gửi cho sinh viên để hiểu hơn về các bạn. Toàn vận động viên!
Mình muốn bài trình bày gần gũi, vui, đơn giản, và nghe xong dùng được liền. Tối hôm trước, khi nhờ Cat góp ý cho bài trình bày. Do có kinh nghiệm với mình từ trước, Cat nhắn anh nói ít thôi để người nghe còn theo. (Cám ơn Cat 🥹). Mình chỉnh sửa flow lại hòm hòm rồi đi ngủ.
Mỗi giảng viên là một vận động viên
Sáng sớm hôm 20, mình hít đất 50 cái lúc mới ngủ dậy, cũng phải là vận động viên mới dám đứng trước khoa Thể thao chứ!
Ra sảnh thì đã có hai giảng viên đến khách sạn sớm đợi đón. Khi đến trường thì thầy Phó Khoa cùng một số thầy cô tới bắt tay mình chào. huhu. (Gọi là thầy cô chứ họ trông trẻ – trung niên.) Họ mặc áo truyền thống của Indonesia, rất rất đẹp.
Các giảng viên từng/là vận động viên chuyên nghiệp, thi đấu hoặc huấn luyện tại SEA Games hoặc các giải quốc tế. Mọi người giới thiệu tên kèm theo môn chơi của mình. Như thầy Redy, người đô con, vạm vỡ từng chơi bóng rổ, giờ thì là huấn luyện viên võ cổ truyền Ấn Độ. Thầy thì võ cổ truyền Nhật, thầy bắn cung, thầy Pencak Silat, cô thì bơi, … Mình tò mò hỏi thầy Randika, sau khi giải nghệ còn vận động hông, thầy kêu ngày 1-3 tiếng, 4-5 ngày một tuần. Quao. Rồi cô Indah nhắc mình xíu sẽ bất ngờ khi các nam sinh năm nhất đều cắt tóc đầu đinh, đó là thông lệ của khoa. Ở đây kỷ luật là văn hoá.
Văn hóa, thực hành tôn giáo và học thuật
Buổi nói chuyện đã diễn ra vô cùng trang trọng. Bắt đầu bằng lễ hát Quốc ca Indonesia, rồi mọi người cầu nguyện với nhau. Cô MC nhắn mình cứ thoải mái, tự nhiên trong lúc mọi người cầu nguyện.
Khi thầy Phó Khoa lên phát biểu, thầy cầu nguyện cho mọi người trước rồi mới nói. Kết thúc, thầy hô Salam Olahraga. Mọi người ở dưới đồng thanh hô Chaya hùng hồn hô ứng. Thầy Phó khoa tặng cho mình hẳn một chiếc kỷ niệm chương rất nặng, rất trang trọng đặt trong một chiếc hộp nhung màu xanh lá. huhu. Mình đã rất cảm động. Và sau đó là toàn thể thầy cô trong khoa lên chụp hình chung. Mình thấy thật nhỏ bé.
Bài giảng vui và nhiều tương tác
Đứng trên sân khấu, thì mình thấy đúng là các nam sinh để đầu trọc hoặc đầu đinh thật. Còn các bạn nữ, nhiều bạn đội hijab, một số bạn thì không. Sau các nghi lễ thì sân khấu dành cho mình. Một giảng viên trẻ là vận động viên bơi lên sân khấu ngồi cùng để phiên dịch sang Bahasa Indonesia nếu cần. Và mình bắt đầu thôi. Mình kể về 50 cái hít đất, về lịch sử chơi game Football Manager xuất sắc lâu năm (đã không uổng phí): đến đây thì cả hội trường cười ồ. Sau đó, mình đưa ra những case study để tương tác với các bạn.
Có hai điểm đáng chú ý. Một là, dù Redy đã báo mình tiếng Anh của các bạn chưa tốt, mình vẫn thấy các bạn tập trung rất cao, đều chăm chú nhìn mình và nhìn mấy thứ hài hước trên slide. Thấy thế lúc nói mình tự tin lắm. Có vài câu hỏi cần nhờ phiên dịch để các bạn rõ hơn thì đều nhận được phản hồi đều. Mình cũng yêu cầu các bạn trả lời những câu hỏi Yes/No hoặc trắc nghiệm vote bằng cách giơ tay. Nói chung là có tương tác tốt.
Hai là các bạn đặt câu hỏi đều rất sắc. Các bạn đặt câu hỏi bằng Bahasa Indonesia, chị phiên dịch đặt lại qua tiếng Anh. Một bạn hỏi làm sao để luyện tư duy phản biện từ nhỏ? Bạn khác hỏi tại sao vận động viên thì cần tư duy phản biện, lúc nào thì cần? Câu hỏi cuối là liệu có nên phản biện với chính cảm xúc của mình không?
Xúc động và khiêm tốn
Buổi nói chuyện kết thúc bằng một tràng pháo tay thật lớn cho mình, lại huhu. Sau đó, một bạn sinh viên lên đọc lời cầu nguyện cùng cả hội trường. Mình vẫn xúc động, đi đến bắt tay quý thầy cô của Khoa. Có hai bạn sinh viên đến bắt tay mình. Bắt tay xong thì mấy bạn đưa tay chạm lên ngực và trán. Mình chưa rõ tại sao, nhưng mình thấy lại càng khiêm tốn.
Một trải nghiệm khó quên với mình. Ngoài việc có bài giảng đầu tiên ở ngoài Việt Nam, cũng đặc biệt thật. Nhưng điều mình ấn tượng lớn nhất là văn hoá, các thực hành tôn giáo và thực hành học thuật đan xen nhau. Mình cảm nhận được sự quý trọng tri thức ở Khoa Khoa học Thể thao và Sức khỏe và ở ngôi trường UNJ này.
Cám ơn UMT, Chị Phương, Thầy Cô ở nhà đã tạo điều kiện và động viên mình trao đổi giảng dạy. Cám ơn Cô Nofi, Thầy Kuswahyudi, Thầy Redy, Cô Indah, Thầy Randika, Thầy Eko và các Thầy Cô và sinh viên tại FIKK, UNJ.