Về tỉ vũ trụ cạnh thế giới loài người

Gần đây do đi và gặp gỡ nhiều sau khi về nước, anh chị em bạn bè hỏi đang làm gì, mình thật sự thấy khó trả lời.

Mọi người hỏi tiếp là sắp tới sẽ làm gì. Mình sẽ bảo là ơ kìa mọi người uống nước đi không nó hết lạnh. Nên hôm nay bình tĩnh hơn mình sẽ giới thiệu lại với mọi người một “góc nghề” hiện tại của mình. Nó liên quan rất gần đến lá thư này với trang blog The Too Blue Scientist mà mọi người đang đọc và đăng kí theo dõi.

Kha khá thời gian của mình đang dùng để làm science writer – một người viết về khoa học. Thật ra mới đầu mình rất ngại khi xưng như vậy vì cảm thấy chưa giống lắm nếu so sánh với những người làm nghề này ở nước ngoài. Họ không hẳn là phóng viên, không hẳn là nhà nghiên cứu, và cũng không hẳn là giảng viên. Họ ở đâu đó giữa mấy nghề này. Họ có tạp chí, báo, toà soạn, có ekip edit, đồ hoạ, được tập huấn và có mạng lưới thông tin đồ sộ trong lẫn ngoài nước. Họ ra bài đều hơn. Mình chưa có mấy cái đó và vẫn đang tìm hiểu rất nhiều mảng liên quan để làm cho ngon lành hơn. Cái mình giống họ là đều đang cùng truyền thông và phổ biến về khoa học cho nhiều người không chuyên biết và hiểu về khoa học.

Nhưng khi lọc lại blog thì thấy ồ mình đã viết được khá nhiều về chủ đề này, thành ra tự tin hơn với cái danh xưng trên. Đó, action dictates identity là có thật. Dù kĩ năng chưa cao và thu nhập chưa đáng kể để biến nó thành nghề nhưng từ từ ha.

Khoa học có ích và quan trọng trong việc giúp mọi người ra quyết định, từ chuyện có nên xông hơi khi dính COVID hay chuyện có nên đeo bao cao su, đến chuyện làm gì khi biến đổi khí hậu hay nhiễm nhựa trong máu.

Nhưng quan trọng hơn nữa. Khoa học còn là một trong số không nhiều những hoạt động của con người có thể đưa chúng ta thoát ra khỏi chính mình, để hiểu biết hơn về vô vàn vũ trụ đang tồn tại cạnh bên. Mình có thể biết cách chim, cá điều hướng. Biết cách chó thể hiện cảm xúc ngoài chuyện vẫy đuôi. Biết mũi chó nhạy cảm ra sao với thế giới xung quanh. Biết rằng giác quan của người giới hạn những gì mình cảm nhận được. Tức là, thế giới mình đang biết về nó rất khác với thế giới các loài khác cảm nhận. Những thông tin vượt đường biên cơ thể như này, không nhiều loại hình tri thức của con người đạt được tới. Nhờ khoa học, chúng ta cũng có thể đồng cảm hơn. Nhờ khoa học, chúng ta biết về tỉ vũ trụ cạnh thế giới loài người.

Nếu bạn đọc, các cá nhân, cơ quan, trường học, tổ chức nghiên cứu có nhu cầu truyền thông/giải thích cái các bạn đang làm dưới góc nhìn khoa học nhưng gần gũi, dễ thương thì có thể liên hệ mình.

Nếu bạn bè mình đang làm nghiên cứu muốn khoe về cái họ đang làm với ba mẹ, ông bà, hoặc công chúng. Mình rất vui lòng hỗ trợ và cũng cần nguồn tin nữa. Chia sẻ được không khí nghiên cứu khoa học trong lòng Việt Nam tới mọi người nhiều hơn bên cạnh những cái thế giới đang làm, mình tin, là thật sự cần thiết.

Và mình hi vọng sẽ biến danh xưng này thành nghề được, ha!

Sau đây là danh sách một số bài truyền thông khoa học mình từng viết xếp theo mức độ yêu thích tăng dần. Mục tiêu của mình là viết được 100 bài rồi tính tiếp.

1. Cách chơi với mặt trời trong ngày nhật thực https://thetoobluescientist.com/cach-choi-voi-mat-troi-trong-ngay-nhat-thuc/

2. Trồng cây cứu được trái đất không https://thetoobluescientist.com/trong-cay-cuu-duoc-trai-dat-khong/

3. See beyond the gap https://thetoobluescientist.com/beyond-the-gap/

4. Khoa học, dân bản địa, và phát triển bền vững https://thetoobluescientist.com/khoa-hoc-dan-ban-dia-va-phat-trien-ben-vung/

5. Làm sao chúng ta biết? https://thetoobluescientist.com/vi-sao-ta-biet/

6. Loài người tìm thấy nhựa trong máu mình https://thetoobluescientist.com/nhua-trong-mau/

7. Nếu xem khoa học là một ngôn ngữ https://thetoobluescientist.com/neu-xem-khoa-hoc-la-mot-ngon-ngu/

8. Chiếc “ống nhòm” 10 tỉ đô và khát khao nhìn vào quá khứ https://thetoobluescientist.com/james-webb-telescope/

9. Học khoa học là học gì? https://thetoobluescientist.com/hoc-khoa-hoc-la-hoc-gi/

Một số bài viết khác: https://thetoobluescientist.com/category/khoa-hoc/